Werknemers mogen in principe gewoon op vakantie gaan. Je kunt ze niet eenvoudig tegenhouden. Er is een onderscheid tussen twee gebieden waar een werknemer naartoe wil afreizen: gebieden met een geel reisadvies (“let op”) en gebieden met een oranje reisadvies (“alleen noodzakelijk reizen”). Gebieden met een rood/negatief reisadvies komt in principe niemand binnen, dus daar zal een werknemer niet snel naartoe afreizen.

Geel reisadvies

Als een werknemer op vakantie gaat naar een land met een geel reisadvies dan kan de werkgever dat niet tegenhouden. De werkgever doet er wel goed aan om de werknemers schriftelijk te wijzen op het overheidsadvies: in Nederland blijven is het beste. De werkgever kan werknemers ook dringend vragen in Nederland te blijven, met het oog op hun gezondheid, de gezondheid van collega’s en de continuïteit van de onderneming. Dan heeft de werkgever alles gedaan in het kader van de zorgplicht. Als een werknemer in een geel gebied corona oploopt, dan meldt de werknemer zich ziek en geeft hij zijn verpleegadres door aan de werkgever. De vakantiedagen worden ziektedagen.

Oranje reisadvies

Als een werknemer naar een gebied afreist met code oranje dan geldt in principe hetzelfde als wat voor het gele reisadvies geldt. Of de werknemer dan recht heeft op loon als hij na zijn vakantie in quarantaine moet of niet tijdig terug naar huis kan vanuit het vakantieland, is de vraag. Het is als werkgever verstandig om werknemers in ieder geval op voorhand schriftelijk te instrueren om niet naar die gebieden af te reizen. Gaat de werknemer toch, dan kan de werkgever de werknemer bij terugkeer preventief twee weken thuislaten. De werkgever doet dat vanuit de zorgplicht voor een veilige werkomgeving voor de andere werknemers. Als de werkgever de werknemer in die twee weken thuis kan laten werken, moet de werkgever het salaris doorbetalen. Als thuiswerken niet kan, dan heeft de werknemer mogelijk in die tijd geen recht op loon. Het is voor werkgevers verstandig om dit op voorhand mede te delen aan werknemers. Als werknemer kies je er daardoor op bewust voor om na terugkomst twee weken niet te [kunnen] werken. De werkgever kan aangeven dat werknemer in die situatie, gedurende die weken, geen recht heeft op betaling van loon. De jurisprudentie zal de komende maanden moeten uitwijzen of dat standpunt standhoudt.

Als de werknemer in een oranje gebied corona oploopt, dan meldt de werknemer zich ziek, maar is het de vraag of hij recht heeft op loondoorbetaling bij ziekte. De wet bepaalt namelijk dat een zieke werknemer geen recht heeft op doorbetaling van loon indien het ziek zijn door zijn opzet komt. Een werkgever kan bepleiten dat dat het geval is, als een werknemer ondanks het overheidsadvies en de vraag van de werkgever, tóch naar een land op vakantie gaat met een oranje reisadvies. Ook in dit geval is het advies om werknemers op voorhand mede te delen dat als zij het advies van de overheid en de werkgever in de wind slaan, zij zelf de financiële gevolgen dragen als ze toch ziek worden.

Werknemer heeft essentiële functie

Als een werknemer een essentiële functie in het bedrijf vervult, kan de werkgever de werknemer verbieden naar een geel of oranje gebied af te reizen. De werkgever zal dat goed en schriftelijk moeten onderbouwen. Indien een werkgever deze werknemer verbiedt af te reizen, mag van de werkgever verwacht worden dat zij de annuleringskosten betaald, als de reis al is geboekt.

Conclusie

Voor werkgevers is het van belang om een document op te stellen, waarin zij werknemers dringend adviseren het advies van de overheid te volgen en dus niet op vakantie naar het buitenland te gaan. In dat document zullen de gevolgen voor de werknemers benoemd moeten worden, als ze toch naar het buitenland gaan

Voor werknemers is het van belang om kennis te nemen van de adviezen van de overheid en de werkgever en deze op te volgen. Ook is het van belang dat de werknemer zich bewust is van zijn of haar positie binnen het bedrijf. Volgt de werknemer de adviezen niet op, dan loopt deze het risico dat de verantwoordelijkheid voor het handelen bij hem/haar zelf komt te liggen.

Heb je hier vragen over? We helpen je graag verder.

Marleen van Ooijen